وبلاگ

نارسایی کلیه و دیالیز و عوارض ناشی از دیالیز

کلیه ها عضوی از بدن هستند که به به عنوان تصفیه خانه در بدن شناخته می شوند و در سلامتی اندام ها نقش مهمی ایفا می کنند. نارسایی کلیه و دیالیز یکی از مواردی است  که برخی از افراد با آن مواجه می شوند که دلایل مختلفی نیز می تواند داشته باشد. در این مقاله نیز به بررسی اطلاعاتی درباره نارسایی کلیه و دیالیز خواهیم پرداخت تا اطلاعات کافی در این زمینه را داشته باشید.

نارسایی کلیه و دیالیز

دلایل مختلفی وجود دارد که سبب نارسایی کلیه و دیالیز خواهد شد. اگر کلیه ها نتوانند وظیفه اصلی خود را انجام دهند مشکلات کلیوی ایجاد خواهد شد که حتی نیاز به پیوند خواهد داشت. این دو عضو لوبیایی شکل دارای نفرون هستند که همان واحد فیلتر کننده است و سموم را دفع و مواد مغذی را جذب می کند. نارسایی کلیه زمانی ایجاد می شود که این نفرون ها به دلایل گوناگون مانند بیماری، آسیب ببینند و نارسایی پیش بیاید. فاز انتهایی نارسایی کلیه زمانی است که 90 درصد این نفرون ها از بین بروند و در این صورت است که فرد باید دیالیز شود زیرا کلیه ها نمی توانند سموم را دفع کنند و مواد لازم را جذب نمایند. نارسایی کلیه ارگان های دیگر بدن را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. برای رهایی از نارسایی کلیه و دیالیز نیاز است که فرد پیوند کلیه را انجام دهد تا بهبودی کامل پیدا کند.

دیالیز یک روش درمان

کلیه ها با تصفیه خون از مواد زائد آنها را وارد مثانه کرده و از طریق ادرار دفع می کنند. اگر کلیه دچار نارسایی کلیه شود دیالیز وظیفه کلیه را انجام می دهد هر چند که با عوارضی نیز همراه است. باید دقت کرد که نارسایی کلیه و دیالیز زمانی رخ می دهد که هر دو کلیه کارکردی نداشته باشند زیرا اگر فقط یک کلیه عملکرد مناسبی نداشته باشد، کلیه دیگر وظایف آن را انجام می دهد. بسیاری از افراد هستند که به دلایلی چون سنگ کلیه، عفونت، اهدا، تومور و برخی بیماری ها تنها با یک کلیه سالم زندگی می کنند و مشکلی ندارند. کلیه سالم در این موارد بزرگتر شده و وظیفه فیلتر خون را بر عهده خواهد گرفت، اما زمانی که دو کلیه فرد دچار اختلال عملکرد می شوند و نارسایی کلیه رخ می دهد، دیالیز یک روش درمانی خواهد بود که موجب تصفیه خون می شود. با دیالیز تعادل مایعات و الکترولیت های بدن حفظ خواهد شد. این درمان از دهه 1940 مورد استفاده بیماران کلیوی قرار گرفته است.

علت استفاده از دیالیز

وقتی کلیه ها وظایف خود را به خوبی انجام دهند مواد زائد و ناخالصی در بدن تجمع پیدا نمی کند و در کنترل فشار خون و تنظیم مواد شیمیایی خون کمک می کنند. عملکرد دیگر آنها فعال کردن نوعی ویتامین D است که موجب بهبود جذب کلسیم می شود.  اگر کلیه به هر دلیلی از عهده وظایف خود برنیاید از دیالیز برای درمان استفاده خواهد شد. اگر دیالیز انجام نشود نمک و مواد زائد در خون فرد تجمع پیدا کرده و در نهایت منجر به مسمومیت بدن خواهد شد. این امر به مرور به سایر اعضای بدن نیز آسیب خواهد رساند، از این رو باید دیالیز را به موقع انجام داد.

 نارسایی کلیه و دیالیز و عوارض ناشی از دیالیز

دیالیز ضمن اینکه زندگی فرد را نجات خواهد داد با عوارضی نیز همراه است. سه نوع دیالیز برای درمان بیماران کلیوی وجود دارد که هر کدام با عوارضی همراه خواهند بود. این سه روش همودیالیز، دیالیز صفاقی و درمان مداوم جایگزینی کلیه  (CRRT) نام دارند. همودیالیز رایج ترین روش است و عوارضی که همودیالیز می تواند داشته باشد شامل کاهش فشار خون، گرفتگی عضلات، کم خونی، مشکل خواب، عفونت خون، ایست ناگهانی قلب، پریکاردیت، خارش، میزان پتاسیم بالا در خون و ضربان نامنظم قلب خواهد بود. عوارض ناشی از دیالیز صفاقی که خود چند نوع است و 6-4 بار در روز انجام می شود افزایش وزن، افزایش قند خون، درد شکم، تب، فتق، التهاب صفاق و ضعف عضلات شکم خواهد بود.

عوارض  CRRT که معمولا به صورت روزانه انجام می شود شامل هیپوترمی (سرمازدگی)، تاخیر در بهبود کلیه، کاهش فشار خون، خونریزی، عفونت، اختلالات الکترولیتی، تضعیف استخوان‌ها و آنافیلاکسی (شوک آلرژیک) خواهد بود. به طور کلی استفاده طولانی مدت از دیالیز،  فرد را در معرض ابتلا به بیماری آمیلوئیدوز قرار خواهد داد. این بیماری در واقع زمانی رخ می دهد که پروتئین های آمیلوئید که در مغز استخوان تولید شده اند در اندام های دیگر مانند کبد، کلیه ها و قلب نیز تولید شوند. درد مفاصل، تورم و سفتی از عوارض این بیماری خواهد بود.